Atmaca hukuk ve danışmanlık olarak bugün sizlere trafik kazaları nedeniyle tazminat konusunu ele alacağız. Maddi, manevi zararlara yönelik başvurulacak yollar ve tazminat haklarımızdan bahsedeceğiz. Trafik kazalarını en başından ele alalım. Bir trafik kazası meydana geldiğinde maddi hasarlar meydana gelebilmektedir. Maddi hasarlar da kendi içinde çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Bu gruplar araç nedeni ile oluşan hasarlar ve bedeni hasarlar olarak değerlendirilmektedir. Bir diğer hasar da kazazedelerin şahsi bütünlüğünde oluşan zararlardır. Biz bu zararları manevi zarar olarak nitelendirmekteyiz. Fakat bilinmesi gereken önemli noktalardan biri şudur ki zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası poliçeleri dolayısıyla ve yerleşik Yargıtay içtihatları mucibince manevi tazminatlar sigorta şirketlerinden istenememekte olup aynı zamanda dava konusu yapılamamaktadır. Bu durumlarda trafik kazasında zarara sebep veren aracın işletenine, malikine, sürücüsüne vb. başvuruda bulunulabilmekte veya dava açılabilmektedir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS)
Trafik kazaları nedeni ile tazminat elde edebilmek zorunlu trafik sigortası ve güvence hesabı ile zarar gören adına olumlu bir durum yaratmaktadır. KTK. 91’de, zarar gören üçüncü kişilerin zararlarını karşılamak ve işleteni korumak amacıyla, motorlu araçların sigorta yaptırılması zorunluluğu (ZMSS) öngörülmüştür. Türkiye’ ye giriş yapan yabancı plakalı, araçların Türkiye’ de geçerli yeşil kartları (Green card), zorunlu mali sorumluluk sigortasının sağladığı güvenceleri (KTK. öngörülen kural ve sınırlamalarla) sağlamaktadır.
Aynı zamanda tehlike sorumluluğu nedeni ile motorlu araçların işletilmesinden doğan zararları üçüncü kişilerin uğrayacakları zararlara karşı ek bir güvence oluşturan sigorta şirketlerinin ZMSS poliçelerinin yanında işletene kişisel olarak da başvurma imkanı bulunmaktadır. Bunun nedeni ise sigorta şirketlerinin poliçelerinde bulunan teminatların bazı durumlarda zararı karşılayamaması olmaktadır.
Trafik Kazaları Nedeniyle Tazminatın Güvence Hesabından İstenilmesi
Karayolları trafik kanununun 108. maddesinde zorunlu mali sorumluluk sigortasına tabi araçların neden oldukları kazalar sonrasında sigorta şirketi veya işletenden zararların tazmin edilememesi durumunda zarar görenin korumak amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nezdinde bir garanti fonu oluşturulmuştur. Bu fona yaygın olarak güvence fonu denilmektedir. Zarara sebebiyet veren aracın zorunlu sigortasını yaptırmamış olması ve benzeri durumlarda güvence fonuna başvuru imkanı doğmaktadır. Karayolları trafik kanununun 108. maddesinde garanti fonuna başvurulacak durumlar açık bir şekilde belirtilmiştir. Ancak sürücü ölümüyle dayanağından yoksun kalanların zararlarının karşılanması için bu fona başvurma ve istemde bulunmaya da hakları vardır. trafik kazaları nedeniyle tazminat talepleri bu durumlarda Güvence hesabına başvuru ile yapılmaktadır.
Maddi Tazminat
Trafik kazaları sonucunda meydana ölüm, yaralanma, araçta maddi zarar, araç değer kaybı, kazanın mağdurun ait taşınır veya taşınmaz bir mala verilen zarar, kazanç kaybı zararları gündeme gelmektedir. Bu tür zararlar mağdurun mal varlığında objektif bir eksilme yarattığında tazminat konusu olabilmektedir. Fakat ölüm ardından destekten yoksun kalanların da cenaze giderleri dahil bir çok zararlarını tazmin etmesi söz konusu olmaktadır. Yaralanmalı trafik kazalarında ise ekseriyetle karşımıza geçici iş göremezlik tazminatı ve kalıcı iş göremezlik tazminatı durumları çıkmaktadır. Bu gibi durumlarda aynı zamanda araçta meydana gelen hasarın, değer kaybının, kazanç kaybının da ilgililerden tazmin edilebileceği unutulmamalıdır.
Manevi Tazminat
TBK md.56 mucibince bir kişinin bedensel bütünlüğünün zarar görmesi neticesinde bu kişi veya yakınları tarafından yaşanan kendi iç alemlerinde duydukları acı, elem, ıstırap duygularının yaşattığı ağır durumu bir tazminat ile giderilebilmesi için zarar gören veya bazı durumlarda akrabaları manevi bütünlüklerinde meydana gelen zarar için tazminat talebinde bulunabileceklerdir. Trafik kazaları nedeniyle tazminatın çeşidi olan manevi tazminat için sigorta şirketlerinin poliçelerinde manevi tazminat teminatı bulunmamakta olup kazayla alakalı diğer kişilere karşı tazminat taleplerinde bulunulabilecektir.
Trafik Kazası Ceza Davası
Trafik kuralları Karayolları Trafik Kanunu ile düzenlenmiştir. Trafik kazalarında kusurun belirlenmesinde bu kuralların önemi büyük bir rol oynamaktadır. Karşılıklı kuralların ihlali karşılaştırılarak bir kusur belirlenmekte ve bu kusur da hem ceza davalarında hem de tazminat davalarında önemli bir rol oynamaktadır. Bunun dışında yaralamalı ve ölümlü kazalar sonucunda Türk ceza kanununun 85. ve 89. maddeleri uyarınca ceza mahkemelerinde yargılama yapılmaktadır. Kazaya sebebiyet verenin kusuru doğrultusunda cezaya hükmolunmaktadır. Kusur olmadan ceza verilemeyecektir. Bu tür davalarda karşı tarafın zararını karşılamak verilecek cezayı indirecek bir etkendir. Bu tür davaların alanında uzman bir avukat tarafından takip edilmesi gerekmekte olup avukatınızdan bilgi alabilirsiniz.