Günümüzde dijital bankacılık işlemleri yaygınlaştıkça, banka dolandırıcılığı vakaları da artış göstermektedir. Banka hesaplarından bilgisi dışında para çekilen, dolandırıcıların sahte linkler veya sosyal mühendislik yöntemleriyle mağdur ettiği kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri de para iadesi yapılıp yapılmayacağıdır. Bu makalede, banka dolandırıcılığı sonrası iade süreci, hukuki haklar ve başvuru yolları hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
1. Banka Dolandırıcılığı Nedir?
Banka dolandırıcılığı, kişilerin banka hesapları üzerinden bilgileri veya rızaları dışında yapılan işlemleri kapsar. Yaygın dolandırıcılık yöntemleri şunlardır:
- Phishing (Oltalama): Sahte e-posta veya SMS ile kişisel bilgilerin çalınması.
- SIM Kart Kopyalama: Telefon numarasının ele geçirilerek banka hesaplarına erişim sağlanması.
- Kötü Amaçlı Yazılım (Malware): Telefon veya bilgisayara yüklenen zararlı yazılımlar ile şifrelerin ele geçirilmesi.
- Yetkisiz Para Transferleri: Kişinin bilgisi dışında banka hesabından yapılan havale, EFT veya FAST işlemleri.
2. Banka Dolandırıcılığı Mağdurları İçin Para İadesi Süreci
Banka dolandırıcılığına uğradığınızda para iadesi alabilmeniz için izlemeniz gereken hukuki süreçler şunlardır:
A. Bankanıza Anında Bildirimde Bulunun
- Dolandırıcılığı fark ettiğiniz anda bankanızın müşteri hizmetleri ile iletişime geçerek işlemlerin iptal edilmesini ve hesaplarınızın bloke edilmesini talep edin.
- Banka, şüpheli işlem tespit ederse, işlemi geri alma (chargeback) veya bloke etme yetkisine sahiptir.
B. Savcılığa Suç Duyurusunda Bulunun
- Cumhuriyet Başsavcılığına dolandırıcılığa ilişkin detaylı bir suç duyurusu dilekçesi sunarak, dolandırıcılığın TCK 157 ve 158 kapsamında değerlendirilmesini talep edebilirsiniz.
- Suç duyurusu sonrası Bilişim Suçları Şube Müdürlüğü inceleme başlatır ve dolandırıcının tespiti için araştırma yapar.
C. Banka ve BDDK Üzerinden Şikayette Bulunun
- Bankanızın Genel Müdürlüğü ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)‘na resmi yazı ile başvuruda bulunarak, mağduriyetinizin giderilmesini talep edebilirsiniz.
- Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Hakem Heyeti, bireysel müşteri şikayetlerini değerlendirerek para iadesi konusunda bankaya talimat verebilir.
D. Hukuki Yollara Başvurun (Tüketici Mahkemesi veya Asliye Hukuk Mahkemesi)
- Banka, dolandırıcılık mağduriyetinizi gidermiyorsa, Tüketici Mahkemesi veya Asliye Hukuk Mahkemesi‘nde dava açabilirsiniz.
- Bankalar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Bankacılık Kanunu gereği güvenlik zafiyeti nedeniyle sorumlu tutulabilir.
- Mahkemeye sunulabilecek deliller:
- Banka ile yapılan yazışmalar,
- Dolandırıcılık işlemlerinin ekran görüntüleri,
- Savcılık şikayet dilekçesi,
- Mağduriyetin ispatına yönelik diğer belgeler.
3. Banka Dolandırıcılığı Para İadesi Yapılır mı?
Banka dolandırıcılığı mağdurları, olayın niteliğine göre para iadesi talep edebilir. İade sürecinde dikkate alınan faktörler:
- Müşterinin ihmali var mı? Eğer müşteri, bilgilerini kendi rızasıyla dolandırıcıya verdi ise banka sorumluluk kabul etmeyebilir.
- Banka güvenlik önlemlerini almış mı? Banka, güvenlik önlemlerini ihmal etmişse, Borçlar Kanunu ve Bankacılık Mevzuatı çerçevesinde müşteriye iade yapmak zorunda kalabilir.
- Mahkeme kararı var mı? Mahkemeler, emsal kararlar doğrultusunda banka güvenlik açığını tespit ederse, iade yapılmasını hükmedebilir.
4. Banka Dolandırıcılığına Karşı Alınabilecek Önlemler
- Gelen SMS ve e-postalara dikkat edin, bankaların resmi kanallarını kullanın.
- E-Devlet üzerinden adınıza açılan hesapları ve kredi işlemlerini düzenli olarak kontrol edin.
- Bankanızın sunduğu çift aşamalı doğrulama (2FA) yöntemlerini kullanın.
- Telefonunuza bilinmeyen uygulamalar yüklemeyin ve şüpheli bağlantılara tıklamayın.
- Dolandırıcılık mağduru olduysanız, vakit kaybetmeden yasal süreci başlatın.
Banka dolandırıcılığına karşı hukuki süreçte, bankaların sorumluluğu ve mağdurların hakları net bir şekilde belirlenmiştir. Eğer dolandırıcılık nedeniyle hesabınızdan para çekilmişse, bankanızdan iade talep edebilir, hukuki yollara başvurabilir ve yetkili mercilere şikayet ederek hakkınızı arayabilirsiniz. Para iadesi mümkün olsa da, sürecin olumlu sonuçlanması için hukuki delillerin eksiksiz sunulması gerekmektedir.
Unutmayın: Dolandırıcılıkla karşılaştığınızda, hızlı hareket ederek hukuki süreci başlatmanız hak kaybına uğramamanız açısından büyük önem taşımaktadır.
BASINDAN
